Doorlopend Krediet

Wat is een doorlopend krediet?

Bijna iedereen heeft wel eens te maken met een vorm van een doorlopend krediet. Dit kan variëren van kleine bedragen in de vorm van een vast krediet bij een (postorder) bedrijf of een creditcard tot grotere bedragen bij een bank of andere geldschieter en het bouw deposito bij de hypothecaire lening. Vandaar dat het doorlopend krediet het verdient om eens goed onder de loep genomen te worden. Je sluit deze lening in de meeste gevallen af voor grotere bedragen. Voor kleine bedragen is er tenslotte de minilening.

Oorsprong

In heel vroeger tijden verleenden geldschieters je een lening op momenten, dat je die nodig had en waren de voorwaarden rechttoe-rechtaan: je kreeg een bedrag en gaf dat in één keer of termijnen na een bepaalde tijd weer met rente terug. Dit werkte goed in de meeste gevallen en er was dus een hele tijd geen reden om dit aan te passen.

Sommige geldschieters viel het echter op, dat voor sommige van hun klanten ze min of meer een bedrag apart konden houden. Net als ze hun uitstaande leningen weer volledig hadden afbetaald, kwamen die afnemers vaak weer terug om hetzelfde bedrag weer te lenen. Zoals wij mensen dat altijd willen werd deze constatering al snel opgevolgd door een product, dat hier bij voorbaat al rekening mee hield. De steeds terugkerende leners kregen de mogelijkheid om hun benodigde geld inderdaad in een apart potje te plaatsen en daar werd, na wat rekenwerk, een vast maandelijks bedrag aan gekoppeld dat moest dienen ter aflossing van het opgenomen deel en de rente daarover.

Kosten

Doorlopende kredieten zijn de makkelijkste vorm van leningen. Eenmaal afgesloten kun je op ieder willekeurig moment benodigd geld – natuurlijk tot een vooraf bepaald maximum – opnemen (en afbetalen) zonder iedere keer weer door de hele molen van een aanvraag heen te moeten. Mede daardoor zijn er bij de meeste geldschieters aan een doorlopend krediet net iets strengere voorwaarden aan het opgenomen bedrag verbonden. Dit resulteert bijvoorbeeld in een korte mogelijke tijd tussen opname en terugbetalen of – vaker – een hogere rente. Hoe makkelijker de opname, hoe hoger de rente. Bij een creditcard of postorderkrediet zijn percentages van net onder of zelfs boven de 10% veel voorkomend. Gemak kost nu eenmaal geld.

Doorlopende kredieten bij de meeste geldschieters voor hogere bedragen komen meestal niet zo hoog qua rente, maar zijn om de al genoemde redenen wel nog steeds iets duurder dan een persoonlijke lening. Dit scheelt bij de meeste instanties ergens tussen enkele tienden van tot enkele procenten. Nog hogere maximum opnames – en dan kun je denken aan bijvoorbeeld de bouwdeposito’s – zijn meestal in eerste instantie even duur als de originele hypotheek, maar worden aangepast aan de tijd zodra ze opnieuw worden aangesproken. Dit gebeurt dus ook heel weinig.

Voorwaarden

De reeks van voorwaarden voor een doorlopend krediet zijn in eerste instantie gelijk aan die van een lening, zij het hier en daar iets aangescherpt. Juist omdat de geldschieter weet dat je een doorlopend krediet afsluit om het maximum bedrag altijd te kunnen opnemen, kan hij ervan uitgaan dat dit ook een groot deel van de tijd het geval zal zijn. Dit geeft hem enerzijds de zekerheid van een inkomen aan de rente die je betaald, maar ook een extra vorm van risico. Zo is het voor zelfstandigen en freelancers moeilijker om een doorlopend krediet af te sluiten. Net als bij gewone leningen is het niet onmogelijk.
Na de oorspronkelijke aanvraag en de toekenning is het leed zoals gezegd geleden. Wanneer je een bedrag binnen het jouw toegekende maximum opneemt is jouw zaak en de geldschieter valt daar verder niet over, zolang je maar aan je verplichtingen voldoet.

Omdat het doorlopend krediet met het laagste maximum – de creditcard – en de andere niet al te hoge kredieten vaak zonder al te veel moeite zijn af te sluiten is de combinatie van kosten en voorwaarden wel iets wat je tot jezelf moet laten doordringen.

Schuldsanering

Juist omdat, in tegenstelling tot een gewone lening, bij een doorlopend krediet steeds weer geld opgenomen kan worden zonder daarvoor elke keer alle cijfers qua inkomsten en uitgaven te hoeven overleggen, is deze vorm van krediet vaak het begin van de weg die naar schuldsanering leidt. Zolang zowel de geldschieter als de lener verstandig met het krediet omgaan is er niets aan de hand, maar iemand moet aan de bel trekken als de rente de pan uitspringt. Stel je dus vooraf altijd de vraag, hoeveel kan ik lenen zonder in de problemen te komen.

Door het in Nederland geldende systeem van rente kan met een paar tegenslagen een doorlopend krediet van 5000 euro een vaste schuld van enkele tienduizenden euro’s opleveren. Een maand je verplichtingen uitstellen, omdat je ze simpelweg even niet kan voldoen zorgt voor een boete – op zijn minst door het rente op rente systeem.

Stapel

Het aangaan van een doorlopend krediet is heel goed te oefenen. De mogelijkheid om rood te staan op je betaalrekening is al een vorm van doorlopend krediet. Het verkrijgen van een mogelijkheid tot rood staan geeft je één keer een extra mogelijkheid om dat bedrag uit te geven en vervolgens gebruik je je inkomen weer om het in te lopen en kun je dus niet meer spenderen dan er binnenkomt. Op het moment dat blijkt dat je na enige maanden niet alleen weer positief staat, maar ook positief blijft staan is het tijd voor de tweede stap: de creditcard.

Zolang je de kaart afbetaald en de rentebedragen ook blijf je met een creditcard de mogelijkheid houden om spullen te kopen tot een vooraf ingesteld maximum. Dit maximum is bij betrouwbare maatschappijen gekoppeld aan je inkomen, waardoor het bij die bedrijven onmogelijk wordt om al te ver in de problemen te komen. Minder betrouwbare bedrijven kennen te gemakkelijk krediet toe, dus pas daarvoor op. Levert dit geen problemen op is de volgende stap veilig te nemen: het echte doorlopend krediet.

Dit alles lijkt redelijk overdreven, maar de toename van mensen in de schuldsanering geeft aan dat geen enkele van deze stappen overbodig is. Psychologen en ambtenaren pleiten dan ook al jaren voor een systeem waarin deze stappen bij een aanvraag van een doorlopend krediet, eventueel alsnog, worden doorlopen.

Als het goed is

Natuurlijk gaan doorlopende kredieten vaker goed dan niet. Geldschieters zijn door wet en regelgeving dusdanig gebonden, dat ze kredieten alleen kunnen toekennen aan mensen van wie aan te nemen is dat ze de verplichtingen aankunnen. Bovendien hebben zij daar zelf ook belang bij, want als hun kapitaal maar steeds verdeeld blijft staan en de afnemers niet op tijd betalen leidt dat tot verliezen.

Afnemers worden door ervaringen van hun eigen omgeving en henzelf ook steeds intelligenter in het kiezen voor het juiste product op het juiste moment. Zo zien we gelukkig op momenten dat de toekomst van de economie in het land iets onzekerder wordt dan gewoonlijk, mensen minder naar de bank rennen om leningen af te sluiten. Groeiende werkloosheid leidt dan ook tot minder verplichtingen en dus meer solvabiliteit bij de inwoners.

Deze ontwikkelingen zijn maar goed ook, zolang we in deze maatschappij nog te maken hebben met een regering die betutteling en daarmee samenhangende verboden hoog in het vaandel hebben staan. Als wij niet verstandig met het doorlopend krediet zouden kunnen omgaan, zou dat diens doodsteek zijn.

Kortom

Sinds de invoering van het doorlopend krediet heeft het systeem zich voornamelijk in de breedte ontwikkelt. Waar het, nog steeds, de gemiddelde lener niet alleen een gemakkelijke en redelijk overzichtelijke manier biedt om zijn financiële ruimte uit te breiden, maar ook als smeermiddel dient in de wereld van het kapitaal – en dus de economie ondersteunt – is het doorlopend krediet ook een log apparaat dat soms meer problemen oplevert dan het waard is.

Aangezien we hier niet te maken hebben met een product dat het moet hebben van emotionele verbintenissen kunnen we echter wel stellen, dat de voordelen nog steeds opwegen tegen de nadelen. Anders had de politiek de mogelijkheden om ze aan te gaan al lang verhinderd.